دکتر عبدالله عبدالله از سفرهای منطقه ای به دنبال چیست؟

توزان در سفرهای منطقه ای: عبدالله پس از پاکستان به هند رفت

۲۷ مهر(میزان)۱۳۹۹-۲۰۲۰/۱۰/۱۷

ایندیپندنت فارسی در یادداشتی با عنوان :توازن در سفرهای منطقه ای: عبدالله عبدالله پس از پاکستان به هند رفت، به قلم فریدون آژند کارشناس افغانستان در تاریخ ۱۶ مهر(میزان)۱۳۹۹، نوشته است که: در محافل سیاسی داخل کشور گمانه هایی وجود دارد که هدف دکتر عبدالله از سفرهای منطقه ای شکل دادن به توازن سیاسی در منطقه است.

روز سه شنبه دکتر عبدالله عبدالله رئیس شورای مصالحه همراه با هیاتی از دولت افغانستان برای دیدار چهارروزه به هند رفت. آقای عبدالله در این سفر چهارروزه با نخست وزیر،وزیر خارجه و مشاور شورای امنیت این کشور دیدار و گفت و گو خواهد کرد. همچنین آقای عبدالله قرار است در مؤسسه مطالعات دفاعی این کشور سخنرانی کند. هدف این سفر، گفت و گو در رابطه با روند صلح افغانستان، ترغیب هند برای نقش آفرینی بیشتر در روند صلح و مسائل مورد علاقه دو کشور است.

چهارچوب سفر چهار روزه دکتر عبدالله به هند دقیقاً مشابه سفر چندروز پیش او به پاکستان است. به همین دلیل در محافل سیاسی داخل کشور این زمزمه وجود دارد که هدف دکتر عبدالله شکل دهی به توازن سیاسی در سفرهای منطقه ای است. هند با افغانستان روابطه خوبی دارد و آقای عبدالله می خواهد با سفر چهارروزه به هند احتمال ناخرسندی این کشور را از سفر پرسروصدای خود به پاکستان رفع کند. مسلماً در تنگنای رقابت منطقه ای هند و پاکستان، افغانستان به صورت آشکاری به هند متمایل است.

هند تلاش می کند تا نگذارد پاکستان عمق اهداف راهبردی خود را در افغانستان اجرایی کند. طرح عمق اهداف راهبردی از زمان سلطه ژنرال ضیاالحق بر پاکستان، در مورد افغانستان مطرح شد. پاکستان در هراس همیشگی از هند به یک تکیه گاه مطمئن نیازمند بود و برای این منظور کشوری بهتر از افغانستان وجود نداشت. با این حال به شکل سنتی همواره رابطه افغانستان و هند، حسنه و نیک بوده است و تنها در زمان طالبان این رابطه دچار تنش شد. در دوره اول ریاست جمهوری محمد اشرف غنی برای مدت کوتاهی این روابط تا حدی سرد شد. آقای غنی برای این که بتواند پاکستان را در روند صلح افغانستان با خود همراه کند، در آغاز دوره اول ریاست جمهوری اش، روابط خود را با پاکستان گسترش داد و به تبع آن تا حدی از رابطه گسترده با هند دوری گزید. اما پاکستانی ها با تمام این احوال، همچنان به مداخله در امور افغانستان ادامه دادند و رئیس جمهور ناگزیر به سوی هند بازگشت. امروز هند نقش فعالی در عرصه سیاست خارجی افغانستان دارد. این کشور در آمریکا با لابی افغانستان همکار نزدیک است. هند پس از حوادث یازدهم سپتامبر برای اولین بار حاضر شد تا پایگاه های نظامی خود را برای مبارزه با تروریسم در اختیار ناتو قرار بدهد. پس از آن نیز مهم ترین نقش را در بازسازی افغانستان داشت و بعداز آمریکا بیشترین هزینه را برای کمک به افغانستان تقبل کرد. در عرصه صلح هند بیشتر از گذشته به افغانستان نزدیک شده است.

توافق صلح آمریکا با طالبان و همچنان فشار این کشور بر افغانستان برای تمکین به خواسته های طالبان ازجمله رهاسازی زندانیان طالب، دولت افغانستان را در تنگنا قرار داده است. روندی که در حال حاضر در رابطه با صلح افغانستان پیش رو است، زیاد مورد قبول دولت افغانستان نیست. آمریکایی ها می خواهند به هر قیمت ممکن، نتیجه ای را از مذاکرات صلح به دست بیاورند و به همین دلیل بر دولت افغانستان فشار می آورند تا سطح خواسته های اولیه اش را در مذاکرات پایین بیاورد. ر حالی که طالبان از هیچ کدام از خواسته های خود کوتاه نیامده اند.

در چنین و ضعیتی افغانستان به ضدت به متحدین منطقه ای نیاز دارد و یکی از این متحدین دولت هند است. به همین دلیل سفر دکتر عبدالله تلاش خواهد کرد تا هند را ترغیب کند که در روند صلح افغانستان حضور فعال تری داشته باشد. هند قبل از این نیز تحرکاتی برای نقش آفرینی مؤثر در روند صلح افغانستان انجام داده است.

سفرهای متواتر خلیلزاد به هند و گفت و گو در مورد روند صلح افغانستان با مقام های دولت این کشور، نشان دهنده پذیرش این اصل از سوی آمریکا است که تا زمانی که نگرانی های هند در مورد روند صلح افغانستان رفع نشود، احتمال این که صلح به مفهوم واقعی در افغانستان نهادینه شود، وجود ندارد. حالا هم سفر دکتر عبدالله به هند همین پیام را دوباره مطرح می کند. عبدالله و دولت افغانستان می خواهند هند را در روند صلح افغانستان در کنار خود داشته باشند زیرا احساس می کنند در حال حاضر در کنار طالبان کشورهایی چون پاکستان، ایران و حتی آمریکا قرار گرفته اند و این توازن مذاکرات را برهم می زند.

منبع: ایندیپندنت فارسی