نگاهی به مستند «زندگی در میان پرچم های جنگی»؛ به کارگردانی محسن اسلام زاده
۱۰ آبان (عقرب) ۱۳۹۹ – ۳۱/ ۱۰/ ۲۰۲۰
– نام فیلم: مستند “زندگی در میان پرچم های جنگی”
– کارگردان و تهیه کننده: محسن اسلام زاده
– نویسنده: فرید دغاغله
– گوینده گفتار متن: فرید دغاغله
– محصول سال: ۲۰۱۸-۲۰۱۹
مستند زندگی در میان پرچم های جنگی روایت جنگ افغانستان از دو زاویه است: در آغاز مستند، دوربین ارتش را در مناطق تحت کنترل دولت همراهی می کند؛ و پس از آن در تصویری دیگر، دوربین جنگ را از نمای داخلی طالبان روایت می کند. از سوی دیگر اعضای داعش از ترکیه، اندونزی، ازبکستان و برخی از کشورهای اروپایی که در زندان های مخفی طالبان مصاحبه کردند، بخش های مسحور کننده ی دیگری از این مستند را ارائه می دهند.
وقتی جنگ بین طالبان و داعش در ولسوالی درزآب (جنوب غربی ترین منطقه ولایت جوزجان) سرانجام پس از ۵۸ روز درگیری با پیروزی توسط طالبان به پایان رسید، وی توانست به بخش هایی که از سلطه داعش آزاد شده بودند وارد شود. نکته ای که در کل در مستند به نظر می رسد، سیر تکامل و پیشرغت گام به گام از دولت تا طالبان و فرماندهان و رهبران آن است، در حالی که جنبه های آشکار و پوشیده زندگی مردم به همان شکل باقی مانده است.
این مستند در استان های شمالی کشور، از جمله جوزجان، فاریاب ، بادغیس و سرپل، جایی که نیروهای بین المللی کمک به امنیت افغانستان (مأموریت امنیتی به رهبری ناتو در افغانستان)، ارتش افغانستان، و حضور نیروهای مردمی در همکاری با ارتش، فیلمبرداری شد. (۷th Art Films,2020)
محسن اسلام زاده متولد ۱۹۸۰، مستندساز ایرانی است. او بیش از ۱۶ سال است که در این حوزه کار می کند. وی کار خود را در استان سیستان و بلوچستان ایران آغاز کرد و توانسته است مستندهای خود را در کشورهایی مانند افغانستان، پاکستان، سوریه، عراق، لبنان، روسیه، ترکیه، چین و ونزوئلا بسازد. از جمله فیلم های مستند وی می توان به “تنها در میان طالبان”، “اسرار زندان ابوسلیم”، “به دنبال صلح” و آخرین کار وی یعنی “زندگی در میان پرچم های جنگی” اشاره کرد. او در بسیاری از جشنواره های فیلم داخلی و بین المللی شرکت کرده و جوایز زیادی را از آن خود کرده است. (بنیاد سینمای فارابی، ۲۰۲۰)
مستند زندگی در میان پرچم های جنگی برای نمایش در جشنوارهVision du Reel 2020 در سوئیس انتخاب شد. این مستند در جشنواره فیلم سینما حقیقت ۲۰۱۹ در ایران نیز مورد استقبال قرار گرفت و جایزه ویژه دبیر جشنواره را دریافت کرد. این مستند همچنین در میان ده فیلم منتخب جشنواره فیلم فجر ۲۰۱۹ ایران بود و بنابر گزارش خبرگزاری ایمنا در هشتمین دوره جشنواره فیلم های آسیایی بارسلون اسپانیا (AFFBCN) که از ۲۸ اکتبر الی ۸ مصادف با ۷ الی ۱۸ آبان نوامبر ۲۰۲۰ برگزار می شود نیز، نمایش داده می شود.
در خلاصه داستان این مستند چنین آمده است: ”یک روستا در شمال غربی افغانستان ظاهری معمول دارد. با کودکانی که بازی های ساده انجام می دهند، یک چوپان با گله خود و یک کشاورز با محصولات خود. اما زندگی این افراد یک زندگی عادی نیست؛ زیرا آنها در منطقه ای زندگی می کنند که نیروهای آمریكا، طالبان و ارتش در آن می جنگند. و آنچه در این حین و بین زندگی آنها را بدتر نیز می کند، شایعات مربوط به مشاهده نیروهای داعش در اطراف روستا است. “
به گزارش شفقنا و به نقل از خبرگزاری دانشجو، محسن اسلام زاده درباب مستند خود چینین اذعان کرد: شمال غرب افغانستان را انتخاب کردم، چون اخبار زیادی از این منطقه به گوش می رسید که داعش در آنجا حضور پررنگی دارد. مدتی در آنجا با نیروهای دولتی بودم، بعد متوجه شدم که نیروهای دولتی نمی توانند کمکی به من بکنند؛ بنابراین با طالبان ارتباط گرفتم.
اسلام زاده با اشاره به دریافت موافقت طالبان برای حضور در مناطق آنان گفت: بعد از مدتی توانستم برای بازدید از مناطق تحت تسلط طالبان، به دیدن مناطق خلافت داعش بروم. در این فیلم که جنگ را از ۲ زاویه روایت می‌کنیم، خطرات بسیاری را پشت سر گذاشتیم، چون شمال غرب افغانستان منطقه حساسی است و جابه‌جایی ما به سختی صورت می گرفت.
وی افزود: در فیلم قبلی ام «تنها میان طالبان» نتوانستم به زندگی مردم بپردازم، ولی این بار تلاش کردم به محیط اطراف توجه کرده و تا حد ممکن زندگی مردم را میان این جنگ ها روایت کنم. در افغانستان مناطقی وجود دارد که هر روز دست یک قدرت است و سرنوشت زندگی مردم را تعیین می‌کند. اسلام زاده ادامه داد: نام فیلم را «میان پرچم های جنگی» گذاشتم، چون متأسفانه در افغانستان پرچم های زیادی وجود دارد که افراد در زیر آن ها باهم می جنگند! (شفقنا، ۱۳۹۸)
[۱] بنیاد سینمایی فارابی، (۲۰۲۰)، “LIFE AMONG WAR FLAGS”، https://en.fcf.ir/Selection-2020/agentType/View/PropertyID/110
[۲] شفقنا، (۱۳۹۸)، “«زندگی میان پرچم‌های جنگی» روایتی از حضور داعش در افغانستان است”، کد خبر : ۳۵۱۹۷۷، https://af.shafaqna.com/FA/351977
[۳] ۷thartfilms, (2020), “LIFE AMONG WAR FLAGS”, https://7thartfilms.ir/documentary/62-life-among-war-flags