ریاست اس:جنگ های مخفیانه آمریکا و سی آی ای در افغانستان و پاکستان
معرفی کتاب: ریاست اس: جنگ های مخفیانه آمریکا و سی آی ای در افغانستان و پاکستان
نویسنده: استیو کول
سال انتشار:۱۳۹۶
۲ آبان(عقرب)۱۳۹۹- ۲۰۲۰/۱۰/۲۳
کتاب ریاست اس: جنگ های مخفیانه آمریکا و سی آی ای در افغانستان و پاکستان نوشته ای به قلم استیو کول استاد دانشکده خبرنگاری دانشگاه کلمبیا است. این کتاب که با دسترسی فوق العاده به اسناد و مدارک نوشته شده است به روایت حضور آمریکا در افغانستان از سال ۲۰۰۱ تا سال ۲۰۱۶ می پردازد. این نوشته به چگونگی حضور آمریکا در افغانستان پس از ترور احمدشاه مسعود اشاره می کند و استراتژی ها و دلایل ناکامی امریکا در این جنگ را نیز بیان می کند. کتاب که در ۶۶۰ صفحه نوشته شده است با استناد به مدارک قوی به شرح جزئیات وقایع بعداز ۱۱ سپتامبر در افغانستان می پردازد. کتاب ریاست اس، حاصل تلاش ده سال مطالعه نویسنده و مصاحبه با ۵۵۰ نفر است. نوشته ای که با واکنش های زیادی رو به رو شد.
استیو کول رئیس دانشکده ژورنالیزم دانشگاه کلمیبا است او متولد ۱۹۵۸ در امریکا است. او که خبرنگار برجسته ای نیز است مسائل مربوط به منطقه جنوب آسیا را پوشش می دهد. این دومین کتاب او درباره افغانستان است. کتاب جنگ اشباح نخستین نوشته استیو کول درباره افغانستان بود که موفق به دریافت جایزه پولیتزر نیز شد.
کتاب ریاست اس، روایتی به قلم استیو کول درباره رازهای افغانستان، پاکستان و امریکا در جنگ افغانستان است. این کتاب به شرح جزئیات دقیق جنگ امریکا در افغانستان پس از سال ۲۰۰۱ می پردازد که اطلاعات جالبی را در اختیار خواننده قرار می دهد. استیو کول در مصاحبه خود در سال ۹۷ که با نیوزویک مصاحبه داشته است علت انتخاب این نام را برای کتاب این گونه شرح می دهد: ریاست اس نامی است که آمریکایی ها برای شعبه ی عملیات مخفی «آی اس ای» داده بودند. شعبه ای که گفته می شود جنگ جویان را در افغانستان حمایت می کرد. بعداز سال ۲۰۰۶ سیا و ایالات متحده دریافت که پناهگاه های امن و حمایت که طالبان در پاکستان برای نبرد با ناتو در افغانستان دارند به شکل وحشتناکی برای نبرد با ناتو در افغانستان دارند به شکل وحشتناکی تکرار همان استراتژی است که «آی اس آ» در همکاری با سیا برای نبرد با شوروی در افغانستان تدوین کرده بودند(هشت صبح،۱۳۹۶).
ریاست اس، شروع خود را با نوشته ای از آقای صالح در سال ۲۰۰۱ شروع می کند. فردی که در زمان جهاد افغانستان مسئولیت ارتباط گیری با نیروهای اطلاعاتی خارجی را داشت. او اکنون معاون دوم ریاست جمهوری افغانستان است. کول در این کتاب به نقش آقای صالح شاره می کند که چگونه پس از ترور احمد شاه مسعود فرمانده جبهه مقاومت، او درخواست کمک به آمریکایی ها می فرستد تا آنها را در جبهه مقاومت در شمال کشور یاری رسانند. که دو روز بعد با حمله القاعده به برج های دو قلو آمریکا که دگرگونی بزرگی را در جهان رقم می زند ریچارد بلیی شخصی که صالح از او درخواست کمک کرده بود به او می گوید که اینبار آمریکا فراتر از تصور شما به افغانستان می آید.
در ادامه این کتاب، از چگونگی حمایت طالبان توسط پاکستان تا فریب خوردن ایالات متحده از این کشور صحبت می کند. کول می نویسد: پشتیبانی و حمایت اسلام آباد از گروه طالبالن تا آن اندازه بود که گویی افراد رده بالا نظامی و اطلاعاتی پاکستان نیز در دام گروه طالبان و اسلام افراطی افتادهاند. همچنین درباره فریب دادن این کشور نیز جزئیاتی را شرح می دهد. او می گوید که :«در ماه آپریل سال ۲۰۱۳، رئیس ارتش پاکستان در بروکسل نامه یی را به وزیر خارجه کری داد و گفت در این نامه ملاعمر تایید کرده است که با گشایش دفتر سیاسی طالبان موافق است. اما سالهای بعد ما آگاه شدیم در همان روزی که این نامه به جان کری داده شد ملاعمر در نتیجه بیماری سل در یک بیمارستان کراچی جان باخته بود».
چرایی ناکامی های آمریکا در افغانستان نیز بخش دیگری از این کتاب را شامل می شود. او معتقد است که چهار علت زیر دلیل اصلی شکست آمریکا در افغانستان گیر کردن در این کشور تاکنون است: نخست، تغییر در اهداف جنگی در مراحل گوناگون مبارزه با با طالبان، دوم، رابطه نادرست با حامد کرزی و عدم سیاست های مناسب و پایدار در رابطه با برنامه های دموکراتیک سازی افغانستان بود. علت سوم را کول در راهبردهای نادرست جنگ با گروه شورشی افغانستان بیان می کند و در نهایت معتقد است که مجموعه این عوامل به اضافه راهبرد سیاسی و دیپلماتیک اشتباه شکست های آمریکا در افغانستان را رقم زد.
نویسنده درباره شروع عملیات های آمریکا در افغانستان می گوید که آمریکا برای موفقیت در این روند با پول دادن به رهبران مخالف طالبان قصد همراهی آن ها با خود را دارند. همچنین رهبران این گروه که در ابتدا قدرت نظامی آمریکا را دیده بودند خواهان برقرای رابطه از راه مسالمت آمیز بودند که با مخالف آمریکا موجه شد چرا که این کشور در این مقطع زمانی تنها به دنبال راهکار نظامی بودند. علاوه بر این موارد، کول معتقد است که سهل انگاری آمریکا در برابر رفتارهای متناقض پاکستان نیز در این شکست ها مؤثر بوده است. علاوه بر این،تلاش های برای محدودساختن قدرت حامد کرزی به وسیله آوردن پست ریاست اجرائیه در کشور نیز موانع جدید را برای موفقیت سیاست های آمریکا در افغانستان به وجود آورد. درباره منابع مالی و تمویل کننده طالبان در جنگ به نقش کشور های عربی و حوزه خلیج فارس اشاره می کند. در نهایت، کتاب با مصاحبه ای از پسر شعید مسعود به پابان می رسد.
منابع
مصاحبه با اسیتو کل،هشت صبح https://8am.af/interview-with-steve-cole